"België zal zijn ervaren gids missen"

OPINIE – De Morgen

DM COLUMN Schrijvende medemens Guillaume Van der Stighelen en marktonderzoeker Jan Callebautschrijven om beurten de column op vrijdag. Vandaag neemt Callebaut afscheid van Jean-Luc Dehaene.

Hoe moeilijk worden akkoorden waarvoor vertrouwen nodig is als alles in real time online staat? Dehaene besefte dat als de beste.

© bob van mol.

Hij werd de man die de problemen oploste op het ogenblik dat ze zich stelden. Het bezorgde de man die geen imago wou een imago.

Alle perskanalen waren de voorbije dagen bijzonder kwistig met epitheta: vader van het federaleBelgië, slim, sluw, intelligent, bullebak, empathisch, visionair, staatsman, sociaal voelend, koppig,verantwoordelijk, no-nonsense, grappig, ouderwets, man van het volk, rechttoe-rechtaan, hartelijk,bruut, fervent supporter, man van het compromis, moed, inzicht, boers, leiderschap, sterk karakter,teamspirit, levenslustig, koppig, puinruimer, rechtlijnig, keihard, extreem loyaal, loodgieter,vlijmscherp, toewijding, luisteraar, meester van het mogelijke, kordaat, sociaal bewogen, engagement,luidruchtig, familiaal...

Dehaene was een complexe persoonlijkheid die België democratisch liet evolueren tot een federalestaat. De verhouding tussen politiek en media in ons land groeide in het zelfde tijdsgewricht paralleluit tot een symbiotisch monster. De grootste premier van België had het daar lastig mee.

Hij worstelde met de vraag of de media extra hinderpalen zijn dan wel of ze net een wezenlijkonderdeel vormen van de 'volksheerschappij' die een democratie is. Je proefde bij hem hetzelfdedilemma als wat Alexis de Tocqueville beschrijft: een te grote vrijheid (lees: mediaopenheid) kan tenkoste gaan van gebalanceerde oplossingen. De gelijkheid van allerlei minderheden kan in gevaarkomen en tot verdrukking leiden. De vereenvoudiging van problemen via de media kan leiden tot detirannie van de meerderheid. Discretie en zwijgzaamheid waren zijn sleutels tot succes.

Maar hij begreep dat de wereld veranderd is. Transparantie op elk moment en mediatoegankelijkheidzijn nieuwe vereisten in het huidige politieke tijdperk. De taak van zijn opvolgers is er alleen maarzwaarder op geworden. Hoe moeilijk worden akkoorden waarvoor vertrouwen nodig is als alles in real time online staat? Hij besefte dat als de beste.

Nochtans is het dilemma in de aanloop van 25 mei acuter dan ooit. Waar gaat onze samenleving hetevenwicht vinden tussen de gerechtvaardigde verwachtingen van een meerderheid en de noodzakelijkebescherming van de vele minderheden?

België zal zijn ervaren gids missen.

 

COMMENTAIRE DE DIVERCITY

L’OMBRE DU PÈRE

Qu’on ne  s’y trompe pas, la personnalité de Jean Luc Dehaene habite l’inconscient collectif des Flamands. Il est comme l’hôte de pierre qui vient partager le dernier repas de Don Juan, grand séducteur de la Flandre avant de l’emporter dans les enfers.

A côté de la statue du Guide « de ervaren gids », Don Bart, le tombeur de la ville d’Anvers, ne fait pas le poids, il le sait, il sent qu’il est perdu.

MG